گزارش از زهرا رضازاده
کشاورزان استان اردبیل، به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی تولید سیب‌زمینی در کشور، امسال درگیر بحرانی جدی در حوزه تأمین بذر شده‌اند. گرانی بی‌سابقه بذر و هزینه‌های بالای تولید، بسیاری از زارعین را از ادامه کشت بازداشته است. این گزارش به بررسی ابعاد این بحران، نظرات کشاورزان و مسئولان و پیامدهای احتمالی آن بر امنیت غذایی کشور می‌پردازد
با تولید سالانه حدود ۸۰۰ هزار تُن سیب‌زمینی، یکی از مهم‌ترین استان‌های کشور در این زمینه است؛ اما امسال، افزایش شدید قیمت بذر باعث شده که بسیاری از کشاورزان توان خرید بذر نداشته باشند و مجبور به کاهش سطح زیرکشت شوند. این موضوع نه‌تنها اقتصاد خانوارهای روستایی را تهدید می‌کند، بلکه ممکن است بر بازار داخلی و صادرات این محصول نیز تأثیر بگذارد.
مشکل کشاورزان تنها به تأمین بذر محدود نمی‌شود. آن‌ها از پایین بودن قیمت خرید محصول در سال گذشته نیز گلایه دارند. بسیاری از زارعان عنوان کرده‌اند که با وجود هزینه‌های بالای تولید، محصولشان را با قیمتی ناچیز فروخته‌اند و اکنون حتی توان مالی برای تأمین بذر را ندارند.
یکی از کشاورزان می‌گوید: «پارسال سیب‌زمینی را نهایتاً کیلویی ۸ هزار تومان فروختیم. امسال بذر را کیلویی ۴۵ هزار تومان از همدان خریده‌ام. با این وضعیت ادامه تولید ممکن نیست.»
کاهش چشمگیر سطح زیرکشت در سال جاری گویای همین واقعیت تلخ است؛ برخی کشاورزان از کاهش کشت از ۳۰۰ تُن به حدود ۱۸۰ تُن سخن می‌گویند.
سیب‌زمینی از محصولات استراتژیک کشور به‌حساب می‌آید. کمبود آن در بازار می‌تواند مستقیماً بر سفره مردم تأثیر بگذارد. طبق اعلام کشاورزان، هزینه تولید شامل کود، سم، آب، نیروی کار و به‌ویژه بذر، به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. این مسئله انگیزه کشاورزان برای ادامه فعالیت را کاهش داده و موجب نگرانی جدی در سطح استان شده است
نوبخت اژدری، رئیس جهاد کشاورزی استان اردبیل، ضمن تأیید افزایش قیمت بذر، اعلام کرده است که کشاورزان سال گذشته محصول خود را با قیمت پایین فروخته‌اند. وی همچنین افزود: «از ۱۹ هزار هکتار زمینی که قرار بود زیر کشت سیب‌زمینی برود، تنها ۷۰ درصد آن محقق شده است.
وی از پیگیری موضوع و تلاش برای تأمین تسهیلات سرمایه در گردش خبر داد، اما کشاورزان معتقدند که این اقدامات در مقایسه با سرعت بحران بسیار کند پیش می‌رود
بر اساس آمار، سالانه حدود ۸۰ هزار تُن بذر سیب‌زمینی در اردبیل مورد نیاز است. امسال تنها ۶۰ هزار تُن بذر تأمین شده و برای مابقی نیاز به حدود یک هزار میلیارد تومان اعتبار است. زمان کاشت بسیار محدود است و تأخیر در حمایت عملی از کشاورزان ممکن است به کاهش چشمگیر تولید در سال جاری منجر شود.
